بعد از اتمام مراحل مربوط به گود برداری و اجرای فونداسیون نوبت به مرحله 2 سفت کاری می شود. به نوعی در این مرحله پایه و اساس ساختمان احداثی به اجرا در می آید؛ بنابراین توجه ویژه به درست انجام شدن کارها در این بخش بسار حایز اهمیت است.
یک پیمانکار سفت کاری با توجه به قرارداد منعقد شده و نقشه ی طراحی شده برای ساختمان، اجرای تمامی مراحل مربوط به این بخش را طبق برنامه ریزی زمانی پیش می برد.
اگر بخواهیم تفاوت سفت کاری و نازک کاری را به طور خلاصه بیان کنیم، باید بگوییم که مجری سفت کاری در این مرحله عملیات هایی را انجام می دهد که منجر به احداث بنای اصلی ساختمان می شود اما در مرحله نازک کاری عملیات های مربوط به تزئینات و موارد جزیی صورت می گیرد.
پس از اجرای فونداسیون،مرحله اجرای اسکلت بتنی با آرماتوربندی ستون ها آغاز می گردد. ستون های بتنی عمدتاً در مقاطع مربع، مستطیل و در برخی موارد دایره ای اجرا می شوند.
آرماتورها نقش تعیین کننده‌ای در رفتار سازه بتنی، جذب انرژی، شکل پذیری، افزایش مقاومت کششی و جلوگیری از گسترش ترکها بر عهده دارند .بالطبع سازه با اعمال نیروهای ثقلی و جانبی دچار تغییر شکل شده که در نواحی دارای تنش کششی، نقش آرماتورها بسیار حساس و تاثیرگذار خواهد بود.
هر آرماتور بنا به شکل و محل قرارگیری برای مقابله با تنشهای خمشی، برشی، کششی یا ترکیب آنها طراحی می شود.
نحوه آرماتور بندی :
جهت آرماتوربندی ستونها، ابتدا میلگردهای طولی در اندازه مناسب برش داده شده و با آرماتورهای انتظار فونداسیون اورلب می شوند.
طول آرماتورها عبارتست از مجموع ارتفاع ستون، ضخامت سقف و طول مهاری که از روی نقشه های سازه تعیین می گردد.
همزمان خاموتها نیز برش و خم داده شده و پس از نصب آرماتورهای طولی، از بالا در محل خود قرار می گیرند.
جهت سهولت کار بهتر است قبل از اجرای آرماتورهای طولی ستون، خاموتها به صورت دسته‌ای بر روی آرماتورهای انتظار قرار گرفته و سپس آرماتورهای طولی اجرا شوند.
پس از تکمیل نصب آرماتورهای طولی، خاموتها به ترتیب در فواصل مورد نظر قرار می گیرند.خاموتها یکی از عناصر اصلی در تامین شکل پذیری رفتار سازه های بتنی هستند که باید نهایت دقت در برش و خم آنها بکار رود.
پس از تکمیل آرماتوربندی، رامکاها جهت تنظیم ابعاد ستون در دو جهت عمود بر هم با سیم آرماتوربندی به میلگردهای طولی متصل می شود.رامکا تکه میلگردی است که جهت تثبیت ابعاد قالبها و تنظیم کاور بتن ستون ها و دیوارها بکار می رود.
قالب بندی ستون ها با استفاده از قالب چوبی (متشکل از الوار، چهارتراش و تخته) یا فلزی تا تراز زیر سقف انجام می شود.
امروزه استفاده از قالبهای فلزی به دلیل کیفیت و سرعت اجرای بالاتر و دوام بیشتر متداولتر است. قالبهای چوبی عمدتاً در پروژه های کوچک با اهمیت کم مورد استفاده قرار می گیرند.
در این مرحله قالبهای فلزی پس از روغنکاری با استفاده از گازوئیل یا روغن سوخته، متناسب با عرض ستون مورد نظر یک به یک در جای خود قرار گرفته و توسط پین و گوه های فلزی در هم قفل می شوند.
قالب ستونها با عرض 10 ، 15 ، 20 ، .. تا 50 سانتیمتر با طولهای 1 ، 5/1 و 2 متر عرضه می‌گردد. همچنین قالبهای کنج نیز در ابعاد 5X5 ،10X5 و 10X10 سانتیمتر قابل تهیه است.
نکته حائز اهمیت در قالب بندی ستون ها آنست که با توجه به امکان تراز نبودن کف، حتماً باید تراز نهایی بتن ستون ها با استفاده از شیلنگ تراز مشخص شده و بر روی کلیه قالبها علامت گذاری شود. عدم رعایت نکته مذکور موجب بروز مشکلات زیاد در مرحله اجرای سقف می گردد.
در مرحله بعد قالبها کاملاً شاقول شده و پشت بندها جهت جلوگیری از کج شدن و ناشاقولی احتمالی در هر چهار طرف ستون نصب و مهار می شود.
پس از اطمینان از شاقولی قالبها، جهت جلوگیری از خروج شیره بتن و اصطلاحاً شن نما شدن آن، پای قالبها با ملات گچ مسدود شده و بتن ریزی ستون ها با پمپ دکل و یا به صورت دستی انجام می شود.
بتن ریزی ستونها، از مهم‌ترین اقدامات در ساختمان سازی است. ستونها در ساختمان، وظیفه انتقال بار طبقات بالای خود را به فونداسیون یا سقف زیرین دارند. بهتر است هنگام بتن ریزی ستونها، این کار از ارتفاع بیش از ۱.۲ متر انجام نشود. زیرا موجب تفکیک دانه بندی بتن می‌شود که افت کیفیت بتن را خواهد داشت. آگاهی از جزئیات دقیق روند بتن ریزی و رعایت نکاتی که هنگام بتن ریزی باید رعایت شود، موجب افزایش کیفیت بتن خواهد شد.
نکات مهم در بتن ریزی ستون
1.اگر ارتفاع دیوار یا قالب ستون به میزان قابل توجهی زیاد نباشد، باید از بالای قالب ها بتن ریخته شود.
2. برای تعیین ضخامت لایه های بتنی باید به ابعاد قالب، فاصله میلگردها از یکدیگر، روش فشرده سازی بتن و شکل قالب توجه شود.
3. نکته بسیار مهم در فرآیند بتن ریزی انجام مداوم آن است و زمانی که لایه قبلی هنوز سفت نشده است باید لایه جدید ریخته شود. دلیل این اقدام ایجاد پیوستگی درست بین لایه های بتن ریزی و عدم ایجاد صفحات ضعیف در بتن ریزی ستون می باشد.
4. فاصله بین لایه های متوالی بتنی در شرایط عادی بتن ریزی نباید بیشتر از نیم ساعت و در شرایط آب و هوای گرم 20 دقیقه باشد.
5. از دیگر نکات مهم در فرایند بتن ریزی ستون، این است که بتن ها تمامی زاویه های قالب و اطراف میلگردها به طور کامل پوشش دهند.
6. اگر ارتفاع ستون زیاد باشد، بتن را در لایه هایی با ضخامت بین 30 تا 50 سانتی متر بریزید.
7. گاهی اوقات، ممکن است از مواد کندکننده گیرش روی سطح بتن استفاده شود تا گیرش آن را به تأخیر بیندازند و با بتن بعدی پیوند خوبی ایجاد کنند.
8. جهت افزایش ارتفاع ستون بتنی باید آرماتورها وصله شوند.
نکته: زمان گیرش بتن در هوای سرد کاهش می یابد و هوای خیلی گرم، زمان گیرش را افزایش می دهد.